LUB
Poniedziałek - piątek:
10:00 - 20:00
WARSZAWA
ul. Lanciego 19 lok.127
Jak osteopata może pomóc logopedzie?
Michał Guzek, Małgorzata Gierczak
Współpraca fizjoterapeuty i logopedy w procesie diagnozy i usprawniania aparatu artykulacyjnego od lat jest tematem zainteresowań specjalistów logopedii stomatologii i fizjoterapii. Dysfunkcje układu ruchu narządu żucia oraz układu aparatu mowy są prawdziwą pandemią dzisiejszych czasów co sprzyja powstawaniu licznych koncepcji i przedstawianiu coraz to nowych strategii terapeutycznych.
Logopeda od fizjoterapeuty może oczekiwać pomocy w zakresie zmiany pozycji głowy pacjenta:
- pozycja w symetrii pozwala mi rozpocząć trening symetrycznego funkcjonowania języka
- ustawienie głowy w odpowiedniej płaszczyźnie czołowej niweluje przednie położenie masy języka
- poprawa funkcji układu ruchu narządu żucia - pozwala to prawidłowo ustawiać język. Często dysfunkcje języka są efektem dysfunkcji stawów żuchwowo-skroniowych.
Osteopata może wspomóc proces diagnostyczny układu artykulacyjnego- rozumiejąc jego funkcję oraz mając wiedzę z zakresu medycyny ogólnej i będąc specjalista z zakresu funkcji narządu ruchu jest w pełni kompetentny, aby ustalić optymalna ścieżkę leczenia i skoordynować drogę pacjenta pomiędzy poszczególnym dziedzinami medycyny jakie mogą objawiać się dysfunkcjami aparatu mowy i zaburzeniami funkcji prymarnych języka mogą pochodzić nie tylko z zaburzeń funkcji języka, ale z chorób infekcyjnych, nieprawidłowych warunków zwarciowych i okluzyjnych, nieprawidłowej pozycji głowy – złej postawy ciała, chorób układowych, czy zaburzeń snu i długotrwałego przeciążenia psychicznego.
Wyznaczenie optymalnej strategii terapeutycznej wymaga skoordynowania podejmowanych działań. Ponadto interdyscyplinarne spojrzenie na pacjenta wpływa na poprawę jego zaangażowania w proces leczenia i niejednokrotnie prowadzi do sprecyzowania źródła objawów (1).
Chociaż objawy przedmiotowe i podmiotowe zaburzeń w układzie artykulacyjnym są powszechne to zrozumienie ich etiologii może sprawiać trudności. Nie ma jednego czynnika, który tłumaczy wszystkie dolegliwości i objawy kliniczne. W zależności od osobniczych schematów kompensacyjnych występują różnorodne zaburzenia, których skutek widzimy w postaci zaburzeń aparatu artykulacyjnego.
W badaniu podmiotowym warto, zapytać o choroby przewlekłe- u dzieci szczególnie ważne będą choroby przewlekłe dróg oddechowych tj. astma czy choroby układowe. U dorosłych warto zapytać o przebyty uraz komunikacyjny (whiplash injury) (2) lub przebyte zabiegi chirurgiczne wymagające intubacji oraz ekstrakcje zębów w znieczuleniu ogólnym, które to są przyczyną do przedniego położenia krążka stawowego co stanowi przeciwskazanie do szerokiego otwierania ust ze względu na ryzyko zwichnięcia stawu skroniowo-żuchwowego. Każde odchylenie od ogólnej obustronnej symetrii zarówno czucia jak i motoryki powinno wzbudzić podejrzenie badającego i stanowić wskazanie do dalszego wnikliwego badania.
Badanie jakie proponujemy powinno być krótkie i zmierzać do wykrycia odstępstwa od prawidłowej budowy anatomicznej i funkcji. Według badań Bumanna i Lotzmanna 90 % uszkodzeń struktur SSŻ i mięśni żucia można wykryć za pomocą ręcznej funkcjonalnej analizy na która składa się :
1.analiza ruchów żuchwy
2.badanie torebki stawowej i więzadeł (bierna kompresja)
3.badanie elastyczności więzadeł (testy naciągania i translacji)
4.badanie mięśni żujących i mięśni szyi
5.badanie mięśni nadgnykowych
6.badanie trzasków
Badanie nerwów czaszkowych- każdy poważny problem związany z ich funkcją trzeba wykryć, tak aby można było natychmiast odpowiednio zareagować i pokierować pacjenta. Badanie nerwów czaszkowych nie musi być skomplikowane.
Wszystkie nieprawidłowości stwierdzone podczas badania nerwów czaszkowych powinny być postrzegane jako ważne i wymagające odpowiedniego badania medycznego.
Obecnie logopeda coraz częściej staje się specjalistą „pierwszego kontaktu” co wiąże się z ciężarem odpowiedzialności za stan zdrowia pacjenta oraz z potrzebą ustawicznego kształcenia się i umiejętności wychwycenia objawów spoza logopedii.
Umiejętność holistycznego spojrzenia na pacjenta prowadzi do potrzeby współpracy ze specjalistami z zakresu stomatologii, neurologii, psychologii czy fizjoterapii, nie tylko ułatwi komunikację pomiędzy specjalistami poszczególnych dziedzin medycyny, ale znacząco przyspieszy sukces procesu terapeutycznego pacjenta z dysfunkcja układu ruchu narządu żucia.
(1) Manfredini D., Castroflorio T., Perinetti G., Guarda-Nardini L., Dental occlusion, body posture and temporomanidibular disorder: where we arenow and where we are heading for. Journal of Oral Rehabilitation 2012; 39: 463 – 471
(2) Howard R.P., Hastell C.P., Guzman H.M., Temporomandibular joint injury potential iposed by the low velocity extension flexion maneuver. Oral Maxillofac Surg, 53;256-262, 1995.
LUB
Wirtualny spacer po Rehadent - zobacz
KONTO - PKO BP Nr 65 1020 1042 0000 8102 0367 3142
WARSZAWA ul. Lanciego 19 lok. 127
Poniedziałek - piątek: 10:00 - 20:00